اهمیت تکامل در کودکان

هفتاد و هفت سال پیش بود که برای اولین بار یونیسف، یا همان “صندوق کودکان سازمان ملل متحد” با شعار «برای کودکان، صرف نظر از همه چیز» شروع به کار کرد. از آن زمان تمام مسائل مربوط به رشد و تکامل کودکان،مثل رشد عاطفی، روانی، جسمانی و… در رأس امور بسیاری از نهادها و سازمان‌های فعال در حوزه کودک قرار گرفته است که کودکستان‌ها هم از این قائده مسثتنا نیستند. تکامل کودکان از بدو تولد تا پیش از دبستان یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی آن‌ها به شمار می‌رود. تکامل به معنای پیشرفت تدریجی در توانایی‌های جسمی، ذهنی، عاطفی، زبانی و اجتماعی کودک است. از لحظه‌ای که نوزاد متولد می‌شود، شروع به یادگیری و گسترش مهارت‌های مختلف می‌کند که به او کمک می‌کند با دنیای اطراف خود ارتباط برقرار کند. شاید گاهی رشد و تکامل به جای هم استفاده شوند، اما این دو مفهوم با هم تفاوت دارند؛ رشد بیشتر به تغییرات فیزیکی مانند افزایش قد و وزن اشاره دارد، در حالی که تکامل شامل پیشرفت در مهارت‌ها و توانایی‌های مختلف مانند حرکت، گفتار، تفکر و تعاملات اجتماعی است. به عنوان مثال، نوزادی که ابتدا فقط می‌خوابد، به تدریج می‌آموزد بنشیند، سپس راه برود و نهایتاً بدود. این پیشرفت‌ها در زمینه‌های شناختی و اجتماعی نیز رخ می‌دهد. سال‌های ابتدایی زندگی دوران طلایی برای تکامل کودک هستند و در این دوران، مغز با سرعت فوق‌العاده‌ای رشد می‌کند. بسیاری از مهارت‌های اساسی مانند حرکات بدنی، توانایی‌های شناختی و تعاملات اجتماعی در همین دوره شکل می‌گیرند و همه این تجارب تأثیرات عمیقی بر آینده کودک خواهند داشت. اگر در این سال‌های حساس به نیازهای تکاملی کودک توجه نشود، ممکن است کودک با چالش‌های مختلفی مواجه شود؛ از مشکلات حرکتی مانند ضعف در دویدن یا گرفتن اشیا گرفته تا مشکلات شناختی مثل سختی در حل مسائل یا کاهش تمرکز. همچنین عدم تکامل اجتماعی و عاطفی می‌تواند باعث شود کودک در برقراری ارتباط با دیگران یا ابراز صحیح احساسات خود دچار مشکل شود. والدین و مربیان نقش بسیار مهمی در این مسیر دارند و با فراهم کردن محیطی غنی از تجارب، بازی‌ها و تعاملات مثبت می‌توانند زمینه را برای رشد همه‌جانبه کودک فراهم کنند تا او بتواند در آینده با موفقیت بیشتری زندگی کند و استعدادهای خود را شکوفا کند. توجه به تکامل کودک در این سال‌ها نه تنها به سلامت جسمی و روانی او کمک می‌کند، بلکه پایه‌های موفقیت و خوشبختی او در زندگی آینده را محکم‌تر می‌سازد.